سیستم اطفای حریق آیروسل

همه چیز در مورد سیستم های آیروسل :

سیستم اطفاء حریق آیروسل یا آئروسل میتوان گفت جایگزین سیستم اطفای حریق هالون 1301 و سیستم اطفای حریق co2 است. سیستم اطفای حریق آیروسل مشابه سیستم اطفای حریق گازی یا همان سیستم اطفای حریق شیمیایی خشک بر پایه ذرات جامد است.

اطفای حریق آیروسل از ذرات جامد بسیار ریز و ماده ی گازی برای خاموش کردن حریق استفاده میکند. ذرات ریز آیروسل یک ماده جامد غیر سمی است که توسط یک واکنش گرمازا یا الکتریکی فعال میشود.

همانطور که در بالا بیان شد در سیستم آئروسل در اثر یک واکنش گرما زا ذرات ریز آیروسل به صورت فشرده در می آیند و سپس گاز سیال از سیستم اطفاء حریق آیروسل خارج میشود.

این سیستم به سیستم سامانه غرقه سازی معروف هستند که برای استفاده موضعی از آن استفاده میشود. این سیستم غرقه سازی بر روی دیوار و سقف نصب میشوند.

در این نوع سیستم برای توزیع و پخش مواد اطفای حریق از محل نگهداری به بیرون نیازی به هیچ یک از شبکه های توزیع ندارند. زیرا این سیستم به عنوان یک سیستم مستقل و به عنوان مخزن ذخیره سازی و نازلی عمل میکند.

به دلیل مستقل بودن سیستم اطفاء حریق آیروسل در فضای اشغال شده صرفه جویی میشود.

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک پودری آیروسل به طور معمول طوری طراحی میشوند که مواد اطفا را به صورت 360 درجه پراکنده کنند. و باعث شود ابر بزرگی از مواد آیروسل در اطراف حریق ایجاد شود. و هنگامی که ذرات به حریق میرسد حمله به آتش را شروع میکند و رادیکالهای پتاسیم خنثی کننده آتش را تولید میکند که باعث خاموش شدن حریق میشود.

چگالی آیروسل باید زیاد باشد تا آتش را تحت کنترل خود قرار دهد حتی اگر میزان چگالی آیروسل زیاد نباشد باعث پایین آوردن دمای آتش میشود که میتوان جلوی آتش را گرفت.

انواع سیستم اطفاء حریق آیروسل :

سیستم آیروسل از لحاظ نحوه ی فعال سازی به 3 قسمت تقسیم میشود:

1. کپسول آیروسل الکتریکی : در این حالت پس از اینکه دتکتور سیگنالی را به پنل مرکزی ارسال کرد، ولتاژ 24 ولت به کانکتور کپسول آیروسل ارسال میشود و در عرض 6 ثانیه کل آیروسل موجود در داخل سیلندر تخلیه میشود.

2. کپسول آیروسل حرارتی : در داخل کپسولهای آیروسل سنسورهای حساس به حرارت به دمای 475 درجه وجود دارد. وقتی دمای هوا به دمای 475 درجه برسد آیروسل به طور اتوماتیک و خودکار فعال میشود.

3. کپسول آیروسل مکانیکی : در این مدل سیلندهای آیروسل دارای یک فیتیله حساس به شعله هستند و به محض ایجاد کوچکترین جرقه آیروسل فعال شده و در مدت 3 ثانیه تمام آیروسل تخلیه میشود.

سیستم های آیروسل از لحاظ غلظت به دو نوع تقسیم میشوند :

1. سیستم اطفای حریق آیروسل متراکم : در این مدل ذرات کوچک 10 میکرومتر است.

2. سیستم اطفای حریق آیروسل پراکنده : در این مدل ذرات کوچک 10 میکرومتر تحت فشار است.

قابل ذکر است این سیستم از لحاظ قابل حمل بودن و یا ثابت بودن آن به دو نوع تقسیم میشوند.

اجزای کپسول آیروسل :

قسمتهای مختلف یک کپسول آیروسل اطفای حریق به شکل زیر است:

1. کاور پلاستیکی
2. صفحه ی جهت دار
3. قطعه فعال سازی حرارتی
4. توری جدا کننده
5. عنصر خنک کننده جامد
6. توری جدا کننده
7. روکش آلیاژ آلومینیوم
8. حلقه فاصله
9. عنصر تولید کننده آیروسل جامد
10. قطعه فعال ساز الکتریکی
11. دو شاخه اتصال به برق

تفاوت سیستم اطفای حریق آئروسل با سیستم اطفای حریق گازی یا اطفای حریق شیمیایی

در سیستم های اطفای حریق گازی برای خاموش کردن حریق از گاز استفاده میکنند و در هوا گاز منتشر میکنند و عامل خاموش کننده شیمایی خشک است که ذرات آن از 25 تا 150 میکرو متر است.

اما در سیستم اطفا حریق آیروسل فشرده دارای ذرات جامد بسیار ریزتری نسبت به سیستم اطفا حریق گازی است. اندازه این ذرات 10 میکرومتر است و همچنین ذرات جامد فشرده آیروسل نسبت به عاملهای شیمیایی دارای جرم بسیار کمتری هستند.

به دلیل جرم بسیار کم در سیستمهای آیروسل پایداری این ذرات جامد در هوا بیشتر است و همینطور در هنگام فعال شدن سیستم آیروسل پسماند کمتری در محیط از خود بجا میگذارد.

در مقایسه با انواع سیستم اطفاء حریق شیمیایی خشک یا تر که باید در هنگام حریق بر روی آتش به صورت مستقیم مواد اطفا را ریخت در سیستم آئروسل بدون در نظر گرفتن عوامل فیزیکی از جمله مکان و ارتفاع آتش میتوان به وسیله عمل مکانیکی، الکتریکی و یا الکترومکانیکی (ترکیبی) به سمت آت پرتاب و بر روی حریق تأثیرگذار باشد.

نحوه ی خاموش کردن در سیستم های آیروسل به چه صورت است ؟

مقدار مواد و میزان غلظت استفاده شده در سیستم های آیروسل به  منطقه تحت پوشش، مساحت و آتش بستگی دارد. همانطور که مشخص است هر چه سریعتر مواد آیروسل در اطراف حریق پخش شود حریق زودتر خاموش میشود.

روشهای مختلف خاموش کردن حریق در سیستم آئروسل:

1. کاهش و ایزوله کردن سوخت یا همان جداسازی سوخت
2. کاهش حرارت
3. کاهش و ایزوله کردن اکسیژن یا جداسازی اکسیژن
4. مهار واکنش زنجیره ای مواد اشتعال زا

سیلندرهای آیروسل از ذرات ریز پتاسیم (k) تشکیل شده است که در صورت تحریک این ذرات با جریان الکتریکی یا حرارتی این ذرات از داخل سیلندر خارج میشود.

وقتی ذرات پتاسیم از سیلندر خارج میشود با گازهای N2 ، CO2 و یا بخار آب ترکیب شده و این امر باعث ایجاد مواد برای اطفای حریق میشود.

ترکیبات پتاسیم برای یونیزاسیون نیاز به انرژی کمی دارند و این انرژی را از حریق به وجود آمدده دریافت میکنند. وقتی ذرات پتاسیم با جذب انرژی از حریق به ذرات کوچکتری از پتاسیم تبدیل شده و همین امر سبب آزاد شدن یونهای پتاسیم (K+) میشود.

با ترکیب شدن یونهای پتاسیم ایجاد شده با هیدروکسید (OH+)، هیدروژن(H+)  و اکسیژن (O+) مولکولهای بی خطری مانند پتاسیم هیدروکسید پتاسیم (KOH) و آب (H2O) تولید میشود.

بنابر این طبق گفته های بالا در می یابیم بدون کاهش اکسیژن موجود در هوا میتوان واکنش زنجیره ای حریق را متوقف کرد.

آئروسل با فرا گرفتن حریق با ابری غلیظ از ذرات ریز باعث سرد شدن میشود و حریق خاموش میشود.

شعله بخش گازی از آتش است که از سوختن ماده سوختی ایجاد میشود. و وقتی گازها با ذرات آئروسل مخلوط میشود باعث جداسازی ماده ی سوختی از آتش میشود.

کاربرد سیستم های اطفاء حریق آیروسل

از این سیستم میتوان در 5 کلاس مختلف حریق که شامل : (A, B, C, E, F) استفاده کرد. اما این سیستم در حریقهای کلاس A,B,C کمتر استفاده میشود. مکانهایی که از این سیستم استفاده میکنند شامل :

• تابلوهای کنترل
• اتاقهای کنترل
• انبارهای موا شیمیایی
• اتاق it
• تابلوهای برق
• دیزل ژنراتور
• تابلوهای مخابراتی
• موتورهای برق
• دیزل ژنراتور
• پمپ ها
• صنایع نفت و گاز
• سیستم توزیع برق
• اتاقهای  UPS
• و …

قابلیت دید در هنگام و پس از تخلیه آیروسل :

به دلیل وجود ذرات ریز در هنگام تخلیه آیروسل در هوا قابلیت دید کاهش پیدا میکند و افرادی که در هنگام تخلیه و یا پس از تخلیه آیروسل تخلیه افراد و فرار آنها را با سختی مواجه میشوند.

تاثیرات زیست محیطی آئروسل :

 ذرات آیروسل به دلیل نداشتن ODP (پتانسیل تخریب لایه اوزون) و GWP (پتانسیل گرمایی اتمسفر) هیچ تاثیری بر روی زیست محیطی نداشته است.

سازمان محیط زیست ایالات متحده سامانه اطفای حریق آیروسل متراکم را به عنوان جایگزین سیستم هالون 1301 در سامانه غرقه سازی معرفی کرده است. دلیل معرفی این سیستم بخاطر این است که سیستم آیروسل هیچ آسیبی به لایه اوزون نمزند و باعث گرم شدن زمین نمیشود.

مزایای سیستم اطفای حریق آیروسل :

همانطور که در توضیحات بالا بیان شد این سیستم نسبت به سیستم های دیگر دارای مزایایی است که شامل :

1. بدون نیاز به لوله کشی و مخازن تححت فشار
2. کم وزن و کم حجم بودن
3. کمترین میزان آلودگی پس از اطفاء
4. هزینه نگهداری و پشتیبانی کم
5. جایگزین خوب برای سیستمهای هالون
6. موثر برای انواع طبقه بندی حریق
7. دارای ODP و GWP صفر (در بالا به توضیح این مورد پرداخته شده است.)
8. عدم تاثیر دما در کاهش و یا افزایش مواد
9. به دلیل عدمم تاثیر دما بر روی آیروسل امکان منفجر شدن در دماهای مختلف و در هنگام ضربه وجود ندارد.
10. دارای نصب آسان

معایب سیستم اطفای حریق آیروسل

همانطور که این سیستم دارای مزایای است دارای معایبی است که شامل :

1. سیستم آیروسل قابلیت شارژ مجدد را ندارد و پس از استفاده و یا تاریخ انقضاء باید سیستم تعویض شود.
2. در صورتی که مرکز کنترل این سیستم خراب شود امکان فعال سازی دستی وجود ندارد.
3. استفاده از آن برای کلاسهای حریق A,B,c دارای محدودیت است.
4. در زمان فعال شدن ایجاد حالت گرد و غبار در هوا میکند که این امر سبب کاهش دید افراد میشود و خروج را برای افراد سخت میکند.
5. بدلیل داشتن ضرر برای افراد در مکانهای که انسان وجود دارد توصیه نمیشود.
6. برای اطفاء حریق هایی که با مواد منفجره tnt صورت میگیرد کاربرد ندارد.
7. به دلیل ایجاد چسبندگی و تغییر رنگ بر روی کاغذ در مکانهای اتاق آرشیو توصیه نمیشود.
8. ایجاد صدای بسیار بلند در هنگام تخلیه
9. ایجاد گرمای زیاد در هنگام تخلیه (این امر ممکن است خود باعث آتش سوزی شود)

قیمت سیستم اطفای حریق آیروسل :

قابل ذکر است سیستم اطفای حریق آیروسل در دو مدل اتوماتیک و دستی در بازار موجود است. قیمت اطفای حریق آیروسل به این دو مورد بستگی دارد. البته آیروسل اتوماتیک قیمت بیشتری نسبت به آیروسل دستی دارد.

البته در اینجا باید گفته شود قیمت آیروسل به نوع برند کپسول هم بستگی دارد.

برای اطلاع از قیمت انواع برندهای آیروسل با شرکت صحاب تماس بگیرید.

نتیجه گیری:

سیستم های اطفاء حریق آئروسل  (Aerosol) همانند سیستم اطفاء حریق گاز برای خاموش کردن حریق در مکانهایی که امکان استفاده از آب یا فوم وجود ندارد و باعث آسیب زدن بیشتر میشود مورد استفاده قرار میگیرد.

سیستم های آیروسل جایگزین سیستم هالون شده است که هیچ تاثیر مخربی بر روی محیط زیست نمیگذارد.

سیستم های اطفا حریق آیروسل را میتوان به صورت الکتریکی یا گرمایی و یا به صورت دستی فعال نمود.