دستورالعمل و ضوابط طراحی، نظارت و نصب دتکتور دود بر مبنای استاندارد NFPA و سازمان آتش نشانی
دستورالعمل و ضوابط طراحی، نظارت و نصب دتکتور دود بر مبنای استاندارد NFPA و سازمان آتش نشانی برای راهروهایی با عرض 2 متر و کمتر، حداکثر فاصله دتکتورهای دود از یکدیگر دو برابر شعاع پوشش و حداکثر فاصله از ابتدا و انتهای راهرو برابر با شعاع پوشش می باشد.
برای یادگیری و یا دانلود دستورالعمل و ضوابط طراحی، نظارت و نصب سیستم های اعلام حریق بر مبنای استاندارد NFPA و سازمان آتش نشانی بر روی لینک کلیک کنید.
1) دستورالعمل و ضوابط طراحی، نظارت و نصب دتکتور بر مبنای استاندارد NFPA و سازمان آتش نشانی
1-1) در هنگام انتخاب دتکتور دودی ضروری است دمای محیط، رطوبت و سرعت جابجایی هوای محل نصب دتکتور بررسی دتکتور مناسب با شرایط محیطی در محل انتخاب شود.
2-1) نصب دتکتورهای دودی نقطه ای بدون رعایت فاصله حداقلی از دیوارها در زیر سقف، تا فاصله حداکثر 300 میلیمتری سقف، بر روی دیوار مجاز می باشند.
3-1) حداکثر شعاع پوشش دهی دتکتور دودی در سقف صاف 6.5 متر بوده و هیچ قسمتی از اتاق نباید خارج از این محدوده پوشش دهی قرار گیرد.
4-1) نصب دتکتور دودی نقطه ای در سقف های صاف دارای بیم و تیر طبق دستورالعمل و ضوابط طراحی، نظارت و نصب سیستم های اعلام حریق بر مبنای استاندارد NFPA و سازمان آتش نشانی مطابق با جدول زیر باید نصب گردد:
جدول نصب دتکتور دود در سقف های صاف طبق استاندارد NFPA و سازمان آتش نشانی :
| نوع سازه | عمق بیم و تیر سقف (متر) | شرط | فواصل بیم و تیرها از یکدیگر (متر) | پوشش دتکتور های دودی در راستای بیم و تیر | پوشش دتکتورهای دودی در راستای عمودی بر بیم و تیرها | محل نصب دتکتورهای دودی |
بیم و تیر موازی | کمتر از 10 درصد ارتفاع کف تا سقف اصلی | – | – | حداکثر | حداکثر | سقف اصلی و زیر تیر و بیم |
| برابر یا بیش از 10 درصد ارتفاع کف تا سقف اصلی | و | کمتر از 40 درصد ارتفاع کف تا سقف اصلی | حداکثر | 50 درصد حداکثر | سقف اصلی و زیر تیر و بیم | |
| برابر یا بیش از 10 درصد ارتفاع کف تا سقف اصلی | و | برابر یا بیش از 40 درصد ارتفاع کف تا سقف اصلی | فضای بین دو بیم به عنوان یک اتاق در نظر گرفته شود | سقف اصلی و زیر تیر بیم | ||
بیم و تیر متقاطع | کمتر از 10 درصد ارتفاع کف تا سقف اصلی | – | – | حداکثر | حداکثر | سقف اصلی و زیر تیر بیم |
| برابر یا بیش از 10 درصد ارتفاع کف تا سقف اصلی | و | کمتر از 40 درصد ارتفاع کف تا سقف اصلی | حداکثر | 50 درصد حداکثر | سقف اصلی و زیر تیر بیم | |
| برابر یا بیش از 10 درصد ارتفاع کف تا سقف اصلی | و | برابر یا بیش از 40 درصد ارتفاع کف تا سقف اصلی | فضای بین دو بیم به عنوان یک اتاق در نظر گرفته شود | سقف اصلی و زیر تیر بیم | ||
راهرو با عرض 4.6 متر و کمتر | – | – | – | حداکثر | حداکثر | سقف اصلی و زیر تیر بیم |
اتاق با مساحت حداکثر 84 متر مربع | – | – | – | حداکثر | حداکثر | سقف اصلی و زیر تیر بیم |
5-1) نصب دتکتور دود نقطه ای در سقف های شیب دار دارای بیم و تیر طبق دستورالعمل و ضوابط طراحی، نظارت و نصب سیستم های اعلام حریق بر مبنای استاندارد NFPA و سازمان آتش نشانی مطابق با جدول زیر باید نصب گردد:
جدول نصب دتکتور دود در سقف های شیب دار طبق استاندارد NFPA و سازمان آتش نشانی :
| نوع سازه | عمق بیم و تیر سقف (متر) | شرط | فواصل بیم و تیرها از یکدیگر (متر) | پوشش دتکتور های دودی در راستای بیم و تیرها | پوشش دتکتورهای دودی در راستای عمودی بر بیم و تیرها | محل نصب دتکتورهای دودی |
بیم و تیر موازی با شیب | کمتر از 10 درصد ارتفاع کف تا سقف اصلی | – | – | حداکثر | حداکثر | سقف اصلی |
| برابر یا بیش از 10 درصد ارتفاع کف تا سقف اصلی | و | کمتر از 40 درصد ارتفاع کف تا سقف اصلی | حداکثر | 50 درصد حداکثر | سقف اصلی | |
| برابر یا بیش از 10 درصد ارتفاع کف تا سقف اصلی | و | برابر یا بیش از 40 درصد ارتفاع کف تا سقف اصلی | فضای بین دو بیم به عنوان یک اتاق در نظر گرفته شود | سقف اصلی | ||
بیم و تیر عمود بر شیب | برابر یا کمتر از 10 درصد ارتفاع کف تا سقف اصلی | – | – | حداکثر | حداکثر | زیر تیر بیم |
| بیش از 10 درصد ارتفاع کف تا سقف اصلی | – | – | حداکثر | رعایت حداکثر 50 در صد پوشش و فاصله بیش از 0.4 ارتفاع بین دتکتور ها | زیر تیر بیم | |
بیم و تیر متقاطع | برابر یا کمتر از 10 درصد ارتفاع کف تا سقف اصلی | – | – | حداکثر و برابر یا کمتر از 3 بیم بین دو دتکتور | حداکثر و برابر یا کمتر از 3 بیم بین دو دتکتور | زیر تیر بیم |
| بیش از 10 درصد ارتفاع کف تا سقف اصلی | – | – | برابر یا کمتر از 2 بیم بین دو دتکتور و با رعایت حداکثر 50 درصد پوشش و فاصله بیش از 0.4 ارتفاع بین دتکتورها | برابر یا کمتر از 2 بیم بین دو دتکتور و با رعایت حداکثر 50 درصد پوشش و فاصله بیش از 0.4 ارتفاع بین دتکتورها | زیر تیر بیم | |
توضیح :: ارتفاع سقف تا کف معیار در محاسبات سقف شیبدار، میانگین ارتفاع ابتدا و انتهای شیب تا کف اتاق می باشد.
6-1) اولین ردیف دتکتورها حد فاصل 0.9 متری اوج ارتفاع سقف جانمایی می گردد.
7-1) فضاهای مربوط به سقف و کف کاذب همانند یک اتاق مستقل در نظر گرفته شده و کلیه قوانین در جانمایی یا نصب دتکتورها برای آنها رعایت می گردد.
8-1) در صورت استفاده از فضای سقف و کف کاذب به عنوان بخشی از سیستم هوارسان، رعایت نکات ذکر شده در بخش سیستم های تامین هوا طبق دستورالعمل و ضوابط طراحی، نظارت و نصب دتکتور بر مبنای استاندارد NFPA ضروری می باشد.
2) دستورالعمل نصب دتکتور دود طبق استاندارد BS5839 و سازمان آتش نشانی
1-2) در فضاهای با سقف صاف، هیچ نقطه ای از اتاق نباید بیش از 7.5 متر از دتکتور دودی فاصله داشته باشد.
2-2) ضروری است در فضاهای مخفی نظیر سقف و کف کاذب و سقف های دارای مجموعه ای از تورفتگی های کوچک، حسگر دود دتکتور دودی حد فاصل 25 تا 600 میلی متری سقف قرار گیرد.
3-2) ضروری است در سقف های شیب دار، اولین ردیف دتکتور های دودی حد فاصل 600 میلی متری قله سقف تعبیه گردد.
4-2) در صورت وجود سقف دارای مجموعه ای از تورفتگی های متعدد، یا بیم های متقاطع، جانمایی یا نصب دتکتور دودی طبق دستورالعمل و ضوابط طراحی، نظارت و نصب سیستم های اعلام حریق بر مبنای استاندارد NFPA و سازمان آتش نشانی مطابق با جدول زیر باید نصب گردد:
جدول نصب دتکتور دود در سقف های دارای تورفتگی یا بیم های متقاطع طبق استاندارد BS5839 و سازمان آتش نشانی :
| ارتفاع کف تا سقف اصلی اتاق (داخل سلول ها) H | عمق بیم یا سلول | حداکثر شعاع پوشش دهی دتکتور دودی | محل نصب دتکتور در صورتی که عرض سلول برابر یا کمتر از 4 برابر عمق آن باشد | محل نصب دتکتور در صورتی که عرض سلول بیش از 4 برابر عمق آن باشد |
| 6 متر یا کمتر | کمتر از 10 در صد H | مشابه سقف صاف | زیر بیم | داخل سلول بر روی سازه اصلی |
| بیش از 6 متر | کمتر از 10 درصد H و 600 میلی متر یا کمتر | مشابه سقف صاف | زیر بیم | داخل سلول بر روی سازه اصلی |
| بیش از 6 متر | کمتر از 10 درصد H و بیش از 600 میلی متر | مشابه سقف صاف | زیر بیم | داخل سلول بر روی سازه اصلی |
| 3 متر یا کمتر | بیش از 10 در صد H | 4.5 متر | زیر بیم | داخل سلول بر روی سازه اصلی |
| 4 متر | بیش از 10 در صد H | 5.5 متر | زیر بیم | داخل سلول بر روی سازه اصلی |
| 5 متر | بیش از 10 در صد H | 6 متر | زیر بیم | داخل سلول بر روی سازه اصلی |
| 6 متر یا بیشتر | بیش از 10 در صد H | 6.5 متر | زیر بیم | داخل سلول بر روی سازه اصلی |
5-2) در صورت وجود تیر یا بیم های موازی متعدد در سقف اتاق، جانمایی دتکتورهای دودی طبق دستورالعمل و ضوابط طراحی، نظارت و نصب سیستم های اعلام حریق بر مبنای استاندارد NFPA و سازمان آتش نشانی مطابق با جدول زیر باید نصب گردد:
جدول نصب دتکتور دود در سقف های دارای بیم های موازی متعدد طبق استاندارد BS5839 و سازمان آتش نشانی :
ارتفاع کف تا سقف اصلی اتاق (داخل بیم ها) | عمق بیم | حداکثر فاصله بین دتکتور حراریت در جهت عمود بر بیم |
| 6 متر یا کمتر | کمتر از 10 درصد H | 5 متر |
| بیش از 6 متر | کمتر از 10 درصد H و 600 میلی متر یا کمتر | 5 متر |
| بیش از 6 متر | کمتر از 10 درصد H و بیش از 600 میلی متر | 5 متر |
| 3 متر یا کمتر | بیش از 10 درصد H | 2.3 متر |
| 4 متر | بیش از 10 درصد H | 2.8 متر |
| 5 متر | بیش از 10 درصد H | 3 متر |
| 6 متر یا بیشتر | بیش از 10 درصد H | 3.3 متر |
توضیح :: فاصله دتکتور دودی تا دیوار جانبی برابر با 50 درصد M می باشد.
6-2) طبق دستورالعمل و ضوابط طراحی، نظارت و نصب دتکتور بر مبنای استاندارد NFPA حداکثر ارتفاع نصب مجاز دتکتور دودی در سقف صاف، 10.5 متر می باشد.
7-2) در صورت وجود ارتفاع بالاتر در بخش کوچکی از سقف (حداکثر 10 درصد مساحت)، حداکثر ارتفاع نصب مجاز دتکتور دودی در آن بخش، 12.5 متر می باشد.
نکته:: برای آشنایی با اینکه چه ساختمان هایی نیاز به سیستم اعلام حریق طبق استاندارد NFPA و سازمان آتش نشانی دارند بر روی لینک کلیک کنید.
نکته :: طبق استاندارد NFPA و سازمان آتش نشانی طریقه ی نصب دتکتور ها بسته به نوع آن ها با هم متفاوت برای کسب اطلاعات بیشتر از نحوه ی نصب دتکتور حرارت طبق استاندارد های NFPA و سازمان آتش نشانی بر روی لینک کلیلک کنید.
مبانی و منابع :
مبنای متن حاضر در بردارنده نقطه نظرات سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران به عنوان مقام دارای صلایت قانونی و با بهره گیری از منابع زیر تدوین گردیده است:
- مبحث سوم مقرارت ملی ساختمان ویرایش 1395
- مبحث سیزده مقرارت ملی ساختمان ویرایش سال 1395
- مبحث بیست و یکم مقررات ملی ساختمان ویرایش سال 1395
- استاندارد NFPA72
- استاندارد BS5839-1
- استاندارد NFPA170
- استاندراد NFPA101
دتکتورهای دود طراحی شده طبق استاندارد NFPA :
دتکتور دود آدرس پذیر IQ568D-SL فایرگارد | دتکتور دودی متعارف FG-413SD-2 فایرگارد  | دتکتور دود متعارف IQ458S-2L فایرگارد |
دتکتور دودی اپتیکال فتوالکتریک متعارف فایرگارد | دتکتور دودی متعارف SD119-2L سنتک |
